Kuvvet
SakliMavi
Kuvvet
Kuvvet, bir cismin başka bir cime uyguladığı itme veya çekme şeklinde olabilecek bir etkileşimdir. Çevremizdeki olayları düşünelim. Evdeki eşyaların yerini değiştirmek istediğimizde o eşyalarla itme veya çekme şeklinde bir etkileşimde bulunuruz. İşte buradaki itme veya çekme kuvvet olarak adlandırılır. Çevremizde yer alan tüm etkileşimlerde kuvvet söz konusudur. İsterseniz bir duvarı elinizle itekleyin. Duvar yerinden hareket etmez belki ama sizin uyguladığınız bu etki bir kuvvettir. Kuvvetin olabilmesi için etkileşimin olması gerekmektedir.
Bu bahsettiğimiz etkileşimler iki kategoriye ayrılır; temas gerektiren ve temas gerektirmeyen. Evet kuvvetin olduğu heryerde doğrudan bir temas olması gerekmez. Hepimiz bir mıknatısın masada duran bir iğneye yaklaştırıldığında onu çekeceğini biliriz. Buna benzer olaylarla şuana kadar defalarca karşılaşmışızdır. Bu gibi durumlarda mıknatıs iğneye daha dokunmadan iğne mıknatısın ona uyguladığı kuvvet ile birlikte mıknatısa doğru hareket eder. İşte burada söz konusu olan temas gerektirmeyen bir kuvvettir.
Temas gerektiren ve temas gerektirmeyen kuvvetlere çeşitli örenekler verelim.
Temas gerektiren kuvvet |
Temas gerektirmeyen kuvvet |
Pazardan aldığımız elmaları kaldırmak için uyguladığımız kuvvet |
İki mıknatısın birbirini itmesini sağlayan kuvvet |
Alışveriş sepetini bir yerden bir yere götürmek için uyguladığımız kuvvet |
Topu havaya fırlattığımızda geri dönmesini sağlayan kuvvet |
Bisikleti durdurmak için uyguladığımız kuvvet |
Ayın dünya etrafında dönmesini sağlayan kuvvet |
Yukarıda verdiğimiz örnekler çoğaltılabilir. Siz de çevrenizde karşılaştığınız olaylardaki kuvvet çeşitlerini temas gerektiren ve gerektirmeyen olarak ayırmaya çalışın. Göreceksiniz ki etrafımızda hemen hemen heryerde bir çok örnek var bu kuvvetlere.
Son olarak fiziksel bir büyüklük olan kuvvetin biriminden bahsedelim. Kuvvet birimi SI birim sisteminde "Newton"dur. Newton birimi, kuvvet konusunda yapmış olduğu değerli çalışmalardan ötürü Isaac Newton isimli bilim insanının adını yaşatmak adına verilmiştir. Newton ismini "Newton'un hareket yasaları"nda tekrar duyacaksınız.